Droga na skróty. Nacjonalizm gospodarczy. w Ameryce Łacińskiej i Europie Środkowo-Wschodniej w epoce pierwszej globalizacji
Henryk Szlajfer
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | ISP PAN |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 368 s. |
| Wymiar: | 165x235 mm |
| EAN: | 9788388490781 |
| ISBN: | 83-88490-78-8 |
| Data: | 2006-03-22 |
Opis książki:
Nacjonalizm gospodarczy peryferii był w badanym okresie nie tylko polityką gospodarczą i - w nielicznych przypadkach - próbą teoretyzowania. Był również, podobnie jak nacjonalizm polityczny, swego rodzaju Weltanschauung czy też, w weberowskim sensie, "patetyczną tęsknotą" za skuteczną "wspólnotą polityczną" zdolną zapewnić dobrobyt. Był naładowaną emocjami odpowiedzią na zacofanie, na monotonnie powtarzane co najmniej od dwóch-trzech stuleci pytanie o przyczyny podziału narodówna biedne i bogate. Podobnie jak siedemnasto- i osiemnastowieczne spory na temat kapitalizmu przed kapitalizmem, nacjonalizm gospodarczy stanowił mieszankę racjonalnie argumentowanych interesów materialnych z gwałtownymi namiętnościami - dążeniem do władzy, chwały i prestiżu, zbyt często prowadzącą jednak do nieszczęść.
Jako "patetyczna tęsknota", ale także jako zbiór przeświadczeń o "złej" i "dobrej" polityce, nacjonalizm gospodarczy nie ograniczał się - w perspektywie historycznej - do państw i narodów obecnie zacofanych. Był nieodłącznym fragmentem i ważnym aspektem procesów formowania nowoczesności, w szczególności zaś nowatorskiego wymiaru motywacyjnego skoncentrowanego na konkurencyjnie zorganizowanej działalności gospodarczej, oraz transformacji "namiętności" w "interes".
Książka "Droga na skróty. Nacjonalizm gospodarczy. w Ameryce Łacińskiej i Europie Środkowo-Wschodniej w epoce pierwszej globalizacji" - Henryk Szlajfer - oprawa miękka - Wydawnictwo ISP PAN.
Spis treści:
Wstęp 11
CZĘŚĆ PIERWSZA : PROBLEMY, KATEGORIE, KONTEKST
Rozdział 1. Problemy 19
Rozdział 2. Od merkantylistycznych prekursorów do Friedricha Lista i Johna M. Keynesa 45
2.1. Merkantylistyczne antycendencje 45
2.2. Friedrich List i holistyczny nacjonalizm "systemu" 57
2.3. John Maynard Keynes: "jeśli przyjdzie nam nań ochota" 72
Rozdział 3. Kategorie 80
3.1. Gospodarka narodowa 80
3.2. Nacjonalizm holistyczny i partykularny: podstawowe relacje 93
3.3. Dygresja: państwo 100
Rozdział 4. Wbrew "pragnieniom i marzeniom": obcy kapitał jako warunek skutecznego nacjonalizmu gospodarczego 108
4.1. Obcy kapitał jako wróg? 108
4.2. Towary, kapitał, migracje 117
4.3. Protekcjonizm i obcy kapitał: "mikroekonomia" nacjonalizmu gospodarczego 125
Rozdział 5. Transformacje nacjonalizmu politycznego 137
5.1. Ku nacjonalizmowi integralnemu 137
5.2. Antyliberalne "ukąszenie": autokracja i integralny nacjonalizm 147
5.3. Latynoamerykański konserwatywno-liberalny konsens 155
5.4. Populistyczna odpowiedź 167
CZĘŚĆ DRUGA : ANALIZY
Rozdział 6. Protonacjonalistyczne interludium: Królestwo Polskie i Ameryka Łacińska w pierwszej połowie XIX wieku 175
6.1. Podobieństwa i różnice w punkcie wyjściowym 175
6.2. Od "discontinuité structurelle" do "teorii skoków" 187
6.3. Industrializacja: warianty 198
6.4. Wybrane problemy 208
6.5. Klęska i niektóre długofalowe konsekwencje 221
Rozdział 7. Nacjonalizm agrarno-surowcowy: latynoamerykańskie odniesienia 225
7.1. Ogólne przesłanki 225
7.2. Nacjonalizm gospodarczy i formy kontroli nad sektorem eksportowym 237
7.3. Regionalny wymiar nacjonalizmu gospodarczego 243
7.3. Ograniczony potencjał transformacyjny nacjonalizmu agrarno-surowcowego 246
Rozdział 8. Ku holistycznemu nacjonalizmowi 251
8.1. Industrializacja i nacjonalizm grup przemysłowych 251
8.2. Nacjonalizm holistyczny jako proces wymuszony 261
8.3. Budulec: przeciwko obcej dominacji 270
8.4. "Ci, którzy nie przestrzegają reguł, zwyciężają": ku peryferyjnemu keynesizmowi 284
8.5. Raz jeszcze państwo: holistyczny nacjonalizm i "nienależność gospodarcza" 294
Zakończenie 305
Bibliografia 313
Indeks nazwisk