Finanse gmin

Opis książki:

Finanse gmin odgrywają istotną rolę w dziedzinie realizowania zadań publicznych, ponieważ ogólnym celem władz lokalnych jest stworzenie odpowiednich warunków życia wspólnotom lokalnym, zwłaszcza w związku z takimi zjawiskami, jak wzrost liczebności ludności, postęp urbanizacyjny, zagrożenie naturalnego środowiska człowieka, zróżnicowanie poziomu życia niieszkańców wsi i miast itd. Współcześnie realizacja owego celu jest trudna. Wymaga podejmowania różnorodnych decyzji i dysponowania niezbędnymi środkami pieniężnymi. Konieczne jest także doskonalenie obowiazująccgo prawa. Jednym z atrybutów niezależności gmin jest samodzielna gospodarka finansowa. Cechą charakterystyczną zjawisk finansowych występujących w gminie jest nieustanny ruch środków pieniężnych wynikający z konieczności ciągłego ich gromadzenia i wydatkowania na realizację licznych zadań lokalnych. Ważną sferą gospodarki finansowej gmin jest zwłaszcza gromadzenie publicznych zasobów pieniężnych. W tym celu stosuje się różne prawne formy, które zasadniczo można podzielić na bezzwrotne i zwrotne. Podstawową rolę w systemie dochodów gmin odgrywają formy bezzwrotne. Finanse gmin odróżnia się od fmansów szczebla centralnego. Różnice między nimi dotyczą przede wszystkim miejsca koncentracji zasobów pieniężnych; w pierwszym przypadku środki pieniężne koncentrowane są na szczeblu lokalnym (gminnym), w drugim zaś na szczeblu centralnym. Terytorialny zasięg finansów konkretnej gminy jest stosunkowo wąski, ponieważ obejmuje on dochody i wydatki niewielkiej części państwa, podczas gdy finanse centralne obejmują terytorium całego państwa. Niemniej finansów gmin nie powinno się przeciwstawiać finansom centralnym. Obie te sfery w ostatecznym efekcie tworzą pewną całość, ponieważ stanowią finanse publiczne danego państwa. Jednakże podkreślić trzeba istotną zaletę wyodrębnienia fmansów gmin, mianowicie jest to metoda bardziej racjonalnego kształowania procesów gromadzenia i wydatkowania środków pieniężnych w państwie. Istnienie finansów gmin sprzyja też wyzwalaniu inicjatyw społeczności lokalnych, służy dokonywaniu racjonalnych wydatków, ogranicza marnotrawienie "grosza publicznego". Istnieje kilka podstawowych aktów prawnych normujących lokalną gospodarkę finansową: konstytucja, ustawa o samorządzie terytorialnym, ustawa prawo budżetowe i ustawa o finansowaniu gmin. Przepisy prawne w owych aktach zawarte tworzą fundament prawny gospodarki finansowej gmin. Uregulowania prawne finansów publicznych w Polsce budzą szereg zastrzeżeń zasadniczych, między innymi wadą polskich rozwiązań prawnych jest, że w konstytucji w ogóle nie zostały uregulowane zagadnienia dotyczące finansów publicznych, zwłaszcza podatków, ceł i pożyczek publicznych, a przecież odgrywają one kapitalną rolę w sferze społeczno-gospodarczej. Istnieje więc pilna potrzeba konstytucyjnego uregulowania owych instytucji prawa finansowego. Konstrukcja pracy przewiduje dwie zasadnicze części, z których pierwsza - znacznie rozbudowana - dotyczy finansów gmin w Polsce, druga zas finansów gmin w Danii. Finanse gmin w obu tych krajach oparte są na różnych rozwiązaniach normatywnych. Niemniej można dostrzec pewne podobieństwa między nimi. Niektóre rozwiązania duńskie mogłyby stanowić przykłady godne zastosowania w polskiej praktyce. Książka przeznaczona jest głównie dla studentów wydziałów prawa i administracji, zwłaszcza słuchaczy studiów zaocznych, ponieważ w programie studiów zaocznych przewidziany jest przedmiot z zakresu finansów i prawa finansowego gmin. Z powodzeniem może być wykorzystana również przez studentów studiów stacjonarnych, będąc uzupełnieniem wykładu podstawowego z zakresu prawa finansowego.

Książka "Finanse gmin" - Andrzej Drwiłło, Jolanta Gliniecka - oprawa miękka - Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.