Supererogacja. Zagubiony wymiar etyki

Opis książki:

"Pojęcie supererogacji okazuje się [...] pewną teoretyczną hybrydą, gdyż aby zakwalifikować uczynek jako supererogacyjny wymagane jest zarówno uwzględnienie jego odniesienia do czysto deontologicznych imperatywów, jak i do empirycznych, przygodnych warunków i okoliczności. Dlatego też nie może ono, jak to chcieli uczynić niektórzy obrońcy supererogacji, zostać potraktowane jako jedna z kategorii moralnych, które lokują się na jednym poziomie, na poziomie deontologicznym, a zatem nie może występować jako równorzędna kategoria obok kategorii nakazu, zakazu, czy obowiązku. Wszelako kategoria ta, budująca pomost pomiędzy teorią etyczną a wiedzą opartą na doświadczeniu, jest niewątpliwie nieodzownym pojęciem naszego myślenia, przynajmniej tak długo, jak długo nasza potoczna świadomość zmuszać nas będzie do mówienia o czynach stanowiących zasługę, a to znaczy: chwalebnych." (s. 385) "Podstawową właściwością uczynku supererogacyjnego, co do której istnieje daleko idąca zgoda pomiędzy współczesnymi obrońcami pojęcia supererogacji choć nie zawsze cecha ta wymieniana jest explicitepolega na tym, iż jest to uczynek przysparzający drugiej osobie pewnego dobra lub też chroniący (jedną bądź wiele osób) przed doznaniem zła lub pomniejszający zło już doznane; krótko mówiąc, uczynek supererogacyjny to uczynek pociągający za sobą pozytywne skutki dla innych, związane zaś z danym uczynkiem ewentualne negatywne skutki (krzywdy bądź ryzyko) mogą spadać na sam podmiot podejmujący się tego czynu, nie zaś na osoby trzecie. Dla uczynku supererogacyjnego charakterystyczna jest zatem asymetria pomiędzy podmiotem moralnego działania a drugim, jako że postępowanie czy uczynek podmiotu nie jest dyktowany przez zasadę, która z zewnątrz nakładałaby na drugiego zobowiązanie do takiego samego uczynku czy postępowania względem pierwszego podmiotu. Drugą właściwością uczynku supererogacyjnego kolejna asymetria: pomiędzy spełnieniem uczynku i jego zaniechaniem: spełnienie godne jest pochwał i stanowi zasługę, niespełnienie nie uzasadnia zaś i nie pociąga za sobą konieczności napiętnowania czy udzielenia nagany." (s. 386-387)

Książka "Supererogacja. Zagubiony wymiar etyki" - Andrzej M. Kaniowski - oprawa miękka - Wydawnictwo Oficyna Naukowa.