Senat koronny. Stan sejmujący w czasach Jana Kazimierza

Opis książki:

Dyskusja o miejscu i roli senatu w systemie politycznym dawnej Rzeczypospolitej prowadzona jest dopiero od niedawna i daleka od zakończenia. Bardziej zaawansowane są badania elit politycznych Korony1. Do chwili obecnej ukazało się także szereg prac dotyczących elit parlamentarnych, mianowicie izby poselskiej czy reprezentacji sejmowych jednej z prowincji2. Wspomniane prace dostarczają wzorów kierunków analizy elit władzy, w których stosuje się takie kryteria, jak posiadany majątek własny, uposażenie w królewszczyzny, koligacje, sprawowane urzędy, zdobyte wykształcenie, przynależność wyznaniową, aktywność polityczną, uczestnictwo w życiu parlamentarnym, zainteresowania artystyczne, literackie. Brakuje jednak dotąd rozpraw poświęconych senatowi w czasie obrad sejmowych, choć powszechna jest świadomość, iż odgrywał on kluczową rolę w ustroju dawnej Rzeczypospolitej. Wydaje się, że połączenie w badaniach senatu, który był emanacją najwyższej warstwy w państwie, tzn. magnaterii oraz parlamentu, skupiającego niczym soczewka wszystkie, albo prawie wszystkie istotne dla państwa kwestie, może przynieść interesujące wyniki. Nadal wiele problemów dotyczących senatu jako grupy i stanu sejmującego wymaga bądź skorygowania i uzupełnienia, bądź dopiero podjęcia. Wybrałem okres rządów Jana Kazimierza Wazy, pod wieloma względami przełomowy, kiedy to na przestrzeni dwudziestu lat odbyło się tyleż sejmów. Wybór Korony jako przedmiotu badań wynika z kilku przyczyn. Zajęcie się senatem koronnym, litewskim i inflanckim wymagałoby wydłużenia kwerendy źródłowej i powiększenia rozmiarów pracy, tym bardziej że łączne przedstawienie senatorów koronnych i litewskich zatarłoby różnice ciągle jeszcze dzielące obie zbiorowości.

Książka "Senat koronny. Stan sejmujący w czasach Jana Kazimierza" - Janusz S. Dąbrowski - oprawa twarda - Wydawnictwo Historia Iagellonica. Książka posiada 285 stron i została wydana w 2000 r.