Od redakcji
Pisane na gorąco
Tomasz Wiścicki
Nie będzie pobłażania
Zasadniczy sens papieskiego przesłania w sprawie amerykańskiej polega na tym, że Jan Paweł II wyraźnie zakomunikował: dotychczasowy sposób reagowania na seksualne nadużycia jest niewłaściwy i musi ulec zmianie. Jacek Borkowicz
Rosyjski i powszechny
Dzisiaj katolicy w wielonarodowej Rosji reprezentują już dziesiątki narodowości, bynajmniej nie tradycyjnie katolickich, jak np. liczni Koreańczycy. Taka sytuacja daje Kościołowi w Rosji wielką szansę budowy wspólnoty prawdziwie uniwersalnej, nie zasklepionej w pseudoreligijnych uprzedzeniach narodowych. Konkurencja: wielka drabina i małe drabinki
dyskusja
Aniela Dylus
Cechy, które zwiększają nasze szanse w konkurencji - takie jak przedsiębiorczość, gotowość do ryzyka, pracowitość, kreatywność - można wykorzystywać dwojako: i dla rzeczy złych, i dobrych. To są dyspozycje moralnie neutralne, które mogą być wykorzystane i do bycia szefem mafii, i do kierowania piekarnią. Barbara Fedyszak-Radziejowska
Ważne jest to, żeby nie wychowywać do sukcesu. Przecież etos protestancki, który budował kapitalizm, nie mówił, że masz być lepszy od innych, ale że masz być najlepszy na takim poziomie, na jakim cię stać. Piotr Fijewski
Nie można się nauczyć bycia charyzmatycznym przywódcą - to jest pewna własność temperamentu. Natomiast kultury konkurencji w sensie umiejętności komunikacji czy asertywności, można się po prostu nauczyć. Dariusz Karłowicz
Sukces jako imię Boga?
Wielu liberalnych kaznodziejów uznało, że ich zadaniem jest zachęcanie do sukcesu. Tymczasem z sukcesem jest podobnie jak z seksem: nie trzeba do niego namawiać. Aprobata wobec ludzkiej cielesności nie oznacza, że zadaniem Kościoła jest pobudzanie erotycznej fantazji wiernych. Warto czasem przypomnieć, że fakt, iż przedsiębiorczość nie jest cechą, którą Kościół potępia, nie dowodzi, że wśród różnych ludzkich zdolności akurat przedsiębiorczość znajduje się na szczycie wszystkich przymiotów duchowych. Tomasz Królak
"Odszkodowanie za życie", czyli duch naszych czasów
Wydaje się, że występujący o takie odszkodowania rodzice - niezależnie od artykułowanych intencji - ulegają presji współczesnej kultury, w której wszystko ma swoją cenę, życie zaś staje się towarem. Tak jak z towarem: wadliwy egzemplarz albo się wyrzuca, albo - jeśli to tylko możliwe - żąda się zań finansowej rekompensaty. Mira Jankowska
Bóg bezrobotnych
Nie udało mi się jeszcze trafić na niedzielne (ani powszednie) kazanie dotyczące tego, "jak Pan Bóg reagowałby na bezrobocie w Polsce". Brakuje mi, a przypuszczam, że i wielu świeckim, zwłaszcza tym bez pracy oraz ich obolałym rodzinom, konstruktywnego podejścia do problemu, wyjaśnienia, dlaczego tak się dzieje, dlaczego Pan Bóg na to przyzwala i jak ratować się z tej patowej sytuacji. Mirosław Książek -wiersze
Sen * Powieki * Nazajutrz * Dłonie
Wojciech Jędrzejewski OP
Biskupia dola
Istnieje cała gama zachowań, gestów, melodii słów, rytuałów naznaczających styl bycia przeciętnego biskupa. Co zdolniejsi i bardziej dowcipni duchowni doskonale potrafią zaaranżować rutynowo wykonywane biskupie gesty dłoni, bawienie się pierścieniem, układ rąk, słownictwo, potakiwanie głową, mimikę. Wszystko to składa się na specyficzny styl bycia książąt Kościoła, który sprawia wrażenie dystansu i kreuje wizerunek biskupów jako ludzi odległych, zamkniętych za pancerną szybą własnego świata. ks. Andrzej Draguła
Słuchanie wędrowca. Kaznodziejstwo w czasach postmoderny
Ponowoczesnego człowieka interesuje życie i szczęście w formie instant. Wystarczy wiedzieć, jakich użyć składników, w jakiej kolejności i w jakich proporcjach, by wieść życie szczęśliwe. Czy w takim życiu jest jeszcze miejsce dla Boga? Joanna Skawińska
Widok z Manhattanu:
Bronię amerykańskiej szkoły (2)
"Community service", czyli prace na rzecz wspólnoty, uważam za jedno z najważniejszych osiągnięć amerykańskiego systemu edukacji. To właśnie dzięki wychowaniu do życia we wspólnocie - poprzez pracę dla niej - Amerykanie tak szybko stają się obywatelami. Dzięki (nie obawiam się tego słowa) wyuczonej postawie pracy dla innych, tak wielu z nich pozostaje wolontariuszami na całe życie. Philip Earl Steele
Chrześcijańska recepta na polskie wyobcowanie?
Chyba już nigdy nie przyzwyczaję się do awersji ogółu Polaków do wspólnego zajmowania się swoimi lokalnymi sprawami, do podejmowania "oddolnych inicjatyw", (no... nie licząc strajków, protestów i knowań). Nie przyzwyczaję się nigdy do wzajemnej alienacji Polaków, do ich pieczołowicie pielęgnowanej anonimowości (.) nawet w kościołach jesteśmy świadkami scen wyobcowania. Krystyna Konarska-Łosiowa -wiersze
Zawsze jest pora * Modlitwa nocą * Smakuj czas po okruszku * Może to właśnie teraz
Polemiki
Magdalena Bajer
Dwa zdziwienia
Odbywając spotkania (już ponad sto) z przedstawicielami polskich "rodów uczonych", przekonuję się, że "jest o wiele lepiej niż myślałam". W pokoleniu liczącym dzisiaj 40-50 lat przetrwały główne rysy tradycyjnego inteligenckiego etosu. Następne pokolenie nie podaje ich w wątpliwość, a często praktykuje. Józef Majewski
Zaskakujące wnętrze pustki
Na naszych oczach rodzą się zasadniczo odmienne sposoby głoszenia tego samego orędzia chrześcijańskiego na różnych kontynentach. Rodzi się (momentami radykalny) pluralizm głoszenia Ewangelii. Piotr Wojciechowski
Jeden świat, jeden mózg: Tragedia zdradzona
Po co ciągle pisać o książkach, przeżuwać cudze obrazy, cudze interpretacje świata? Czy nie jest złudzeniem, że świat w książkach jest większy niż ten prawdziwy? (.) Prawdziwy pesymizm nie tworzy dzieł. Wyrazem pesymizmu nie jest słowo, ale milczenie, albo akt agresji, albo samoagresja. Z najnowszej historii Polski
Dariusz Iwaneczko Przysięgi wierności dochowam. Wysiedlenia Ukraińców a Kościół greckokatolicki w Polsce 1944-1947
Aresztowanie nastąpiło 26 czerwca 1946 r. Akcją dowodził płk Nowikow. Biskup Kocyłowski nie chciał dobrowolnie opuścić pałacu, więc żołnierze znieśli go razem z fotelem i wysadzili na ciężarówkę pokrytą plandeką, naśmiewając się przy tym i pytając biskupa, dlaczego UPA nie bierze go w obronę. Polacy i ich sąsiedzi
Krzysztof Kosiński
Wyprawa do Frankfurtu AD 2001
Przestrzeń centrum Frankfurtu ma cechy jakby wirtualnej rzeczywistości. Nieprzerwanie trwa festiwal pulsujących, kuszących wystaw sklepowych. Wszedłem do kilku piętrowych sklepów, szybko przenosząc się w świat znany mi z "Powrotu z gwiazd" Lema. Nad głową sztuczne niebo, pod nogami szklana podłoga, sklepiki, bary, lodziarnie, toalety, solaria, bankomaty. I ta sama tęsknota (jak u Lema), by zejść po piargach, na południe. Kościół w świecie
Kronika religijna
Pejzaż kulturalny
Tomasz Burek
Od kamuflażu do hołdu
Nie ten dzisiaj jest świnią, kto wytwarza i rozpowszechnia, a także kto uzasadnia i usprawiedliwia - przy pomocy raczej wybiegów niż teorii, socjologicznych i estetycznych - bezwartościowe z istoty swej świństwo, komercyjny chłam, rozpychający się nachalnie w mediach, galeriach, księgarniach, salach muzycznych i widowiskowych; ale ten, kto decyduje się nazywać świństwo po imieniu i piętnować je publicznie. Tomasz Wiścicki
Muzyka po(p)ważna?
W ramach popkultury też istnieją często lekceważone kryteria oceny, abstrahujące od sezonowych mód i od ideologii. Kryteria te może bardziej kojarzą się z rzemieślniczą sprawnością niż z wielką sztuką, jednak z pewnością istnieją i chyba to one decydują o trwałej popularności, odróżniając klasykę np. rocka do jednorocznych mód. Nad książkami
Jacek Łukasiewicz
Odblask wieczności
Najnowszy tom Czesława Miłosza "Druga przestrzeń" stanowi podsumowanie: zdanie sprawy z własnego życia, w bardzo późnym wieku, po dziewięćdziesiątce, gdy spotyka się nową jasność, nie tracąc dotychczasowej jasności umysłu. Jest to podsumowanie nie tylko własnego życia, ale też jakby życia ludzkiego w ogóle. Jacek Borkowicz
Od pariasów do obywateli Europy
Piotr Madajczyk w książce "Niemcy polscy 1944-1989" daje ciekawą interpretację postaw antyniemieckich: przed wybuchem wojny spora część Polaków to byli ludzie praktycznie nieuświadomieni narodowo. Pierwszymi "nauczycielami polskości" - w sensie negatywnym - byli dla nich dopiero niemieccy okupanci. Ludzie ci po wojnie reagowali więc "odrzucaniem wszystkiego co nieznane, a czego znać nie mogli, bo nie znali polskości". Jarosław Reszczyński
Wiara rozumna
Wiara jest rozumna, opiera się na intelekcie, jest przedmiotem szczególnego rodzaju rozumnego poznania. Ks. Luigi Giussani w książce "Zmysł religijny" specjalnie akcentuje tu określenie "rozumny", a nie "rozumowy".
- Do czytania poleca ks. Michał Czajkowski:
- Jos E. Vercruysse SJ, "Wprowadzenie do teologii ekumenicznej"
- Klaus Koenen, Roman Kühschelm, "Przełom czasów. Z perspektywy Starego i Nowego Testamentu"
- "Verbum Vitae", półrocznik biblijno-teologiczny
Noty
Julia Hartwig
Miejsce przy oknie: Kłopoty z biografią
Surowe oddzielanie biografii autora od jego dzieła wydawało mi się zawsze czymś paradoksalnym. Jako gorliwą od lat czytelniczkę literatury, zawsze interesowało mnie, jaki też był w życiu autor tej pięknej fikcji, która mnie zachwyciła lub wiersza, który mnie poruszył. (...) I jak to być może, że zachwycam się dziełem człowieka, któremu - gdybym wiedziała, że jest antysemitą - zawahałabym się, być może, podać rękę? Zmarli
Małgorzata Borkowska OSB
Nasze pytania do Niego: Czy tylko niewielu będzie zbawionych?
Byli i są tacy, którzy uczą, że zbawionych będzie tylko garstka. Kiedyś janseniści nawet wizerunek Jezusa na krzyżu stosowali do tej tezy, malując Jego ramiona przybite niemal pionowo, zamiast szeroko rozciągniętych: miało to właśnie znaczyć, że tylko niewielu znajdzie miejsce w tych ramionach. Ale byli też i są tacy, którzy uczą, że zbawieni będziemy tak czy siak, chcąc czy nie chcąc. Listy do redakcji
David Sullivan
Zanim wybuchnie następny skandal
Andrzej Kozicki
Zagłada, której uniknięto
Mirosław Kaniecki
Nadarzyn i lany poniedziałek
Tadeusz A. Olszański
O istriebitielnych batalionach
