Doczekaliśmy Niepodległej. Z dziejów powojennej emigracji polskiej

Opis książki:

Doczekaliśmy Niepodległej – kontynuacja książki "Za kulisami rządu polskiego na emigracji" – dotyczy powojennych dziejów polskiego uchodźstwa, aż do momentu przekazania przez prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego insygniów władzy Lechowi Wałęsie, pierwszemu prezydentowi III RP. Autorka starała się przedstawić różnorodne aspekty życia polskiej diaspory w okresie niemal półwiecza, jej uparte borykanie się z trudami życia na obczyźnie, rozliczne działania na rzecz ujarzmionego kraju, polityczne dyskusje, kontrowersje i konflikty, działalność kolejnych emigracyjnych rządów, których naczelnym celem pozostawało reprezentowanie Wolnej Polski i nieustanne dążenie do odzyskania utraconej we wrześniu 1939 roku niepodległości.

FRAGMENT Oddawana obecnie Czytelnikom książka obejmuje okres powojenny, okres bardzo długi, bo blisko półwieczny, w którym bez jednego dnia przerwy działały władze Rzeczypospolitej Polskiej. Reprezentowały one jednako nas wszystkich: Polaków mieszkających w zniewolonym kraju i Polaków, którzy pozostali na obczyźnie. Te czterdzieści pięć lat (1945–1990) były to lata niesłychanie dla nas trudne. Wydarzenia w Polsce, począwszy od niesłychanie tragicznego dla wielu okresu stalinowskiego, a skończywszy na stanie wojennym i jego późniejszych reperkusjach, znane są nam na ogół dobrze, a czasem, chciałoby się powiedzieć – aż za bardzo dobrze.
Mniej znane są z pewnością dzieje naszej diaspory rozsianej dosłownie po całym świecie, a zwłaszcza w Europie Zachodniej i Ameryce. Powojenna emigracja, zwana Drugą Wielką Emigracją, to ponad pół miliona Polaków, w tym około 230 tysięcy zdemobilizowanych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych. Pomoc w zorganizowaniu im życia na obcej ziemi stała się bardzo pilnym, a zarazem niełatwym zadaniem zarówno dla organów rządowych, jak i dla powstających spontanicznie organizacji społecznych. Wywiązano się z tego w sposób godny najwyższego uznania.
Jednak naczelnym celem istnienia Rządu Rzeczypospolitej na Uchodźstwie niezmiennie pozostawało reprezentowanie Wolnej Polski i nieustanne dążenie wszelkimi możliwymi środkami do odzyskania utraconej we wrześniu 1939 roku niepodległości. Było to zadanie nad wyraz trudne, z pewnością o wiele trudniejsze, niż było to w latach wojny. Wynikało to zarówno ze zmienionej sytuacji prawnej rządu RP – stał się on rządem nieuznawanym niemal przez wszystkie państwa zachodnie – ale też z kryteriów przyjętych przez te państwa. Dla nich zachowanie dobrych, a przynajmniej poprawnych stosunków z Sowietami stało się priorytetem ich polityki, obawa zaś przed wybuchem nowej wojny skutecznie paraliżowała wszelkie działania w obronie krajów ujarzmionych. Ponadto świadomość, że największe państwa tego bloku – Wielka Brytania i Stany Zjednoczone – były współautorami koncepcji podporządkowania krajów Europy Środkowej Związkowi Sowieckiemu jeszcze bardziej komplikowała tę sytuację. Jakakolwiek współpraca tych rządów z rządem RP była ze względów formalnych niemożliwa, a wszelkie nieoficjalne kontakty wysoce dla nich kłopotliwe. A Kreml w sposób mistrzowski potrafił to wszystko odpowiednio wykorzystać.

Książka "Doczekaliśmy Niepodległej. Z dziejów powojennej emigracji polskiej" - Maria Pestkowska - oprawa twarda - Wydawnictwo Rytm.