| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Uniwersytetu Łódzkiego |
| Format: | epub, mobi, pdf |
| Ilość stron: | 194 s. |
| Zabezpieczenie: | plik z zabezpieczeniem watermark |
| EAN: | 9788379696482 |
| Data: | 2025-07-14 |
Opis e-booka:
Pisarską biografię Różewicza otwierają młodzieńcze wiersze religijne publikowane w miesięczniku Związku Sodalicji Mariańskich Uczniów Szkół Średnich w Polsce „Pod Znakiem Marji”, zamykają zaś prośba o chrześcijański pochówek, stwierdzenie przynależności do Kościoła katolickiego oraz ekumeniczne wezwanie do zgody między „rozdzielonymi wyznaniami” i do przezwyciężania różnic dzielących „kultury i narody”. Między tymi biegunami rozciąga się wielowątkowa twórczość poetycka, prozatorska i dramaturgiczna Różewicza, który przez wiele lat przedstawiany był przez badaczy literatury jako apostata, ateista lub ‒ w najlepszym razie ‒ agnostyk. Do takiego postrzegania autora Głosu Anonima przyczyniły się jego własne dzieła, ze słynnymi wierszami Lament i Ocalony na czele, oraz specyficzny kształt powojennego życia społeczno-kulturalnego, którego komunistyczni inżynierowie wyjątkowo ochoczo akcentowali wątki w kulturze i sztuce współbrzmiące z bliską im ideologią.Na niniejszą książkę złożyły się artykuły z kilku ostatnich lat. Punktem wyjścia jest tu późny wiersz nauka chodzenia, którego bohaterem uczynił Różewicz protestanckiego teologa Dietricha Bonhoeffera, twórcę koncepcji „chrześcijaństwa bezreligijnego”, wedle którego chrześcijanin współczesny musi zanurzyć się w „bezbożny” świat, by – w jedności ze Zbawicielem – doświadczyć ostatecznego opuszczenia i ogołocenia. W dwóch tekstach otwierających książkę autor stara się udowodnić, że teologia autora Naśladowania skłoniła Różewicza do ponownego przemyślenia problemu wiary i stała się podstawą rozwiązania elementarnej sprzeczności sformułowanej w słynnym wierszu bez: „życie bez boga jest możliwe / życie bez boga jest niemożliwe”. Od czasu opublikowania nauki chodzenia nie sposób mówić o Różewiczu inaczej niż jako o „poecie (bez)religijnym”.
W kolejnych artykułach ukazano związek twórczość Różewicza z katastrofizmem Dwudziestolecia, przede wszystkim z myślą Stanisława Ignacego Witkiewicza i poddano szczegółowej analizie i interpretacji trzy redakcje wiersza ***[Czas na mnie…] z przełomowego tomu Płaskorzeźba, próbując dowieść, że w przestrzeni międzytekstowej ujawnia się tu procesualna i dynamiczna świadomość człowieka „(bez)religijnego”, który „nie wierzy w Boga, ale jest człowiekiem… wierzącym”.
W aneksie znajdzie Czytelnik zapis rozmowy z Janem Stolarczykiem, długoletnim wydawcą dzieł Różewicza, do której doszło latem 2011 r. w Nowym Sączu. Jej przedmiot stanowi biograficzno-pisarskie tło relacji łączącej Tadeusza Różewicza i Czesława Miłosza.
E-book „Poeta (bez)religijny. O twórczości Tadeusza Różewicza” - Wydawca: Uniwersytetu Łódzkiego.
Spis treści:
Słowo wstępne 14
Różewicz i Bonhoeffer. Na marginesie wiersza nauka chodzenia 18
Bonhoeffer 20
Różewicz 40
Druga noga poety (czyli o czym milczy Tadeusz Różewicz) 66
Zwierzę (człowiek niewierzący) 67
Łaska wiary 70
Zwłoki poety 72
Głód dziecka 74
Palec na ustach 77
Poeta (bez)religijny 80
Poezja po apokalipsie. Kilka uwag o katastroficznych źródłach twórczości Tadeusza Różewicza 90
Między słowem, milczeniem i… słowem. O wierszu ***[Czas na mnie…] z tomu płaskorzeźba 104
„Jeszcze jestem w drodze”. O rękopiśmiennych wariantach wiersza ***[Czas na mnie…] Tadeusza Różewicza 116
Redakcja pierwotna 118
Opis 118
Próba rekonstrukcji pierwotnej redakcji wiersza 119
Charakterystyka skreśleń i korektur 124
Próba interpretacji 125
Redakcja pośrednia 141
Opis 141
Rekonstrukcja pośredniej redakcji wiersza 143
Charakterystyka skreśleń i przeniesień 144
Próba interpretacji 144
Redakcja ostateczna a redakcje wcześniejsze 145
Wiersz fantomowy 147
Aneks 156
Anioł w majtkach polixeny. O Miłoszu i Różewiczu rozmawiają Przemysław Dakowicz i Jan Stolarczyk 158
Bibliografia 186
Nota bibliograficzna 190
Indeks 192