Dni grozy i łez

Opis książki:

Przedmowa Andrzej Garlicki
Wspomnienia Stanisława Berendy-Czajkowskiego otrzymały I nagrodę w konkursie pamiętnikarskim zatytułowanym "Wschodnie losy Polaków”, ogłoszonym u schyłku PRL przez łomżyńskie "Kontakty” i wydawnictwo "Stopka”. Autor Dni grozy i łez urodził się przed wojną na Pokuciu – terenie biednym i zapóźnionym cywilizacyjnie, ale – ze względu na historyczne uwikłania – zróżnicowanym narodowościowo. Polacy, Żydzi i Rusini, późniejsi Ukraińcy, sąsiadowali ze sobą od wieków. W jednej miejscowości funkcjonował kościół katolicki, cerkiew greckokatolicka i synagoga. Różnice związane z pochodzeniem, wiarą, obyczajami sprawiały jednak, że ludzie żyli tu obok siebie – z silną świadomością odrębności, rodzącą poczucie wyższości i pogardę dla odmienności. Wybuch wojny wyzwolił w Ukraińcach agresję skierowaną przeciw dotychczasowym współmieszkańcom, która pod koniec wojny przerodziła się w szeroko zakrojone akcje, mające charakter czystek etnicznych. Takie działania obejmowały głównie tereny Wołynia. Masowe mordy i palenie polskich wsi miały zmusić ludność polską do opuszczenia ziem, do których aspirowali Ukraińcy.
Pamiętnik Stanisława Berendy-Czajkowskiego zawiera wiele interesujących wątków; jednym z nich jest opis typowego mechanizmu tworzenia się konspiracji w czasie wojny – od zwykłej chłopięcej zabawy, poprzez tajne zbiórki, patriotyczne wiersze i pieśni, tworzące poczucie więzi, po prawdziwe akcje.

Książka "Dni grozy i łez" - Stanisław Berenda-Czajkowski - oprawa miękka - Wydawnictwo Czytelnik.